De Bier Brouwer

Het maken van je eigen recept compleet vanuit je eigen wensen zonder een voorbeeld, gewoon uit je hoofd, is makkelijker dan je denkt. Ik heb er al eens eerder over geschreven en er staat zelf een soort van 'uitgebreide cursus' op deze site. Dit artikel heeft een net iets andere insteek met hopenlijk als resultaat dat je wat makkelijker je eigen recept kunt samenstellen vanuit een idee, een gevoel op basis van de eigenschappen die jij aan je bier wilt hebben.

Maar eerst dit...

• Een goed recept geeft geen garantie op een goed bier! Je bent altijd afhankelijk van je proces, en daar kan nog van alles fout gaan (en goed gaan natuurlijk). Dus staar je niet blind op een prijswinnend recept!!
• Een slecht proces maakt van een goed recept een slecht bier !!
• Zorg dat je je proces op orde hebt, en dat het brouwen een soort van routine wordt.
• Een goede voorbereiding is het halve werk!
• Een 'slecht' recept bestaat niet! Je moet wel heel raar doen om recepttechnisch iets fout te doen. Het kan uiteraard, maar dan zit je wel ver buiten de lijnjes.
• Alles kan en niets is onmogelijk. Durf te experimenten en zoek het desnoods op op internet, google is je vriend!
• Een gecontroleerde vergisting is het belangrijkste om goed bier te krijgen !

Brouw op basis van smaak

Veel mensen brouwen op basis van biertypen en komen dan in een hokje terecht. Brouwen op basis van gewenste smaak geeft je meer vrijheid, er zijn geen grenzen.

• Hoeveel alcohol wil ik in mijn bier? --> Dit bepaalt je hoeveelheid mout, meer mout geeft meer suikers, dus meer alcohol.
• Welke kleur wil ik in mijn bier? --> Dit bepaald de soorten mout die je kunt gebruiken en dus ook een groot deel van de smaak.
• Hoe bitter/hoppig wil ik mijn bier? -->Dit bepaalt welke hoppen en hoeveel hop je kunt/wilt gebruiken (en dit kan je nog bepalen tijdens het brouwen mits je voldoende hop(pen) op voorraad hebt)
• Welke gist ga ik gebruiken? --> Dit bepaald het karakter van het bier (ook dit kun je nog op het laatste moment bepalen mits je voorraad dat toelaat).
• Hoe warm ga ik vergisten? --> Ook deze factor is bepalend voor het karakter van het bier icm de geselecteerde gist.

Het begin, een basis mout

Vrijwel ieder recept begint met een basismout! Een basismout is een mout welke je tot 100% in de stort kunt gebruiken. Deze mouten kun je dus ook in iedere combinatie gebruiken zonder de fout in te gaan! Een basismout is vaak 50-60% van je stort (bij donkere bieren) bij blonde bieren hoger uiteraard (tot 100%) Hieronder een de lijst van basismouten :

• Pilsmout 3 EBC
• Palemout 7 EBC
• Viennamout 7 EBC
• Carapils 4,5 EBC
• Rookmout 3 EBC (is vaak pils of palemout wat gerookt is)
• Munchenermout 15 EBC
• Red X 30 EBC (van Bestmaltz, is een mengsel van 4 mouten welke een rode kleur geven aan je bier)

Mouten voor blonde/pale bieren

Voor blonde/pale bieren kun je mouttechnisch nooit de fout in gaan! je neemt een basismout  en vult dit aan met desnoods wat andere gewenste mouten. Dit kan nooit te veel zijn aangezien je kleurmouten (als je ze al gebruikt) slechts in zeer kleine hoeveelheden gebruikt. Eventuele aanvullende mouten (kleur/cara mouten worden hier niet genoemd):

• Tarwe/Tarwemout 3 EBC
• Haver/Havermout 3,5 - 5,5 EBC
• Rogge/roggemout 7 EBC
• Boekweit 9 EBC
• Cara 20 20 EBC

Mouten voor bruine/donkerbruine bieren

Voor bruine of donkere bruine bieren selecteer je een basismout (ik zou dan een pale/vienna mout nemen of een Munchenermout voor een bockbier) en dit vul je dan aan met wat caramouten om de gewenste smaak/kleur te krijgen. Veel van deze mouten zijn tot 10- 30% in de stort te gebruiken. Overdaad schaadt dus ga niet te snel deze grens over, mits je hier goede ervaringen mee hebt. Iedere mout heeft zijn eigen grenzen. Enkele voorbeelden van deze mouten :

• Carahell 20 EBC
• Ambermout 50 EBC
• Biscuitmout 50 EBC
• Pale crystalmalt 60 EBC
• Caramunich 80 EBC
• Cara 120 120 EBC
• Crystal malt 130 EBC
• Brown malt 150 EBC
• Special B 390 EBC

Mouten voor rode bieren

Rode bieren (Red ales, of om die mooie rood/bruine gloed in een bockbier te krijgen) zijn altijd een uitdaging om te maken omdat dit net dat stukje kleurbalans moet hebben om in het "rode" kleurgebied te komen. Dit kan met bepaalde mouten, maar ook deze kun je vaak maar 10 - 30% in de stort gebruiken. En soms moet/kun je een combinatie van mouten gebruiken om die rode kleurindruk te krijgen. Enkele mouten die je hiervoor kun gebruiken :

• Ambermout 50 EBC
• Melanoidemout 60 EBC
• Red-X mout 30 EBC
• Cara red 40 EBC
• Cara amber 60 EBC
• Red crystal malt 350-450 EBC

Mouten voor Donkere/zwarte bieren

Voor echt donkere of zwarte bieren dien je naast je caramouten nog net even wat extra gebrande mouten gebruiken om de omslag naar zwart te maken. Deze mouten zijn vaak tot 10% in de stort te gebruiken. In extreme gevallen kun je hier wat boven gaan zitten, maar dat vergt wel wat durf en ervaring. Met sommige mouten kan het, maar je moet het wel lekker vinden. Hier wat mouten die je daarvoor kunt gebruiken.

• Roggenroost malt 500 EBC
• Pale chocolate malt 525 EBC
• Carafa type I,II,III 900,1200,1400 EBC
• Carafa Special type I,II,III 900,1200,1400 EBC
• Chocolademout 900 EBC
• Zwartmout 1200-1400 EBC

Welke hoppen voor welk bier

Dit blijft een discussie, maar iedere hop is geschikt voor ieder soort bier! Er zijn dus geen hoppen die alleen voor bepaalde bierstijlen geschikt zijn. Brouw met de hoppen die jij lekker vindt en durf een nieuwe hop te ontdekken door er mee te brouwen! Het kan nooit fout gaan! Saaz alleen voor pils ? Nee hoor, die kan ook prima in een IPA of welk ander bier dan ook. Een pils met citra? Tuurlijk! Maak het zo gek als jij wilt, als je de hop lekker vindt gebruik het in ieder bier dat jij wilt, want je hoeft je niet aan een stijl te houden. Op de site hopslist vindt je de eigenschappen van heel veel hop varieties : https://www.hopslist.com/hops/

Welke gist voor welk bier

Ook de gistkeuze is bepalend voor het karakter van je bier, maar ook hier geld dat je iedere gist voor ieder bier kunt gebruiken! houd er dan wel rekening mee welk karakter de gist aan je bier geeft. Een aantal gisten hebben een uitgesproken karakter welke bij bepaalde bierstijlen horen, maar dat wil niet zeggen dat je ze niet bij andere stijlen kun gebruiken. Een weizengist bij een stoutrecept..waarom niet? Een saisongist in een imperial stout? Doe het maar eens. Alleen door te doen zul je ervaren en leren. Brouw eens buiten de hokjes !! Bedenk wel dat iedere gist een bepaald temperatuur bereik heeft voor zijn karakter.. houd daar wel rekening mee.

Biertypen/stijlen zijn toch wel handig

Helemaal zonder bierstijlen/typen kunnen we niet, want in de communicatie onderling is het makkelijker om te vertellen dat je een Pils,IPA of weizen (achtig) bier wilt gaan brouwen of hebt gebrouwen. Ook geven biertypen je handvatten en kaders en zeker in het begin is dat handig, maar na een paar goed gelukte bieren kun je dat best wel los laten (indien je dat wilt).

Als je meedoet aan wedstrijden dien je wel degelijk je te houden aan de stijlgrenzen om kans te maken op een prijs of een podiumplek!

Gebruik de bierstijlen goed, maar laat je er niet door beperken!

Last but not least : Brouwsoftware, gemak dient de mens

Maakt het jezelf niet te moeilijk en gebruik Brouwsoftware!! Kies een programma dat jij prettig vindt. Gemakt dient de mens.

Meten tijden de brouwdag geeft je al inzicht in het eindresultaat! Eventueel kun je nog bijsturen op basis van je metingen. dus Gebruik Brouwvisie, Brouwhulp of brewfather...wat jij prettig vindt.

NB : Laat je bieren proeven aan mede brouwers (mede gilde leden) uit je omgeving! die kunnen vaak nuttige feedback geven. Iedereen beleeft een bier anders!.

Met vriendelijke groeten,
De bier brouwer !