De houdbaarheid van grondstoffen
Als Brouwers gebruiken we allemaal grondstoffen zoals mout, hop en gist (en soms kruiden). Al deze ingrediënten hebben vanuit de producent/leverancier een houdbaarheid. Dit is logisch, want we hebben het natuurlijk wel over grondstoffen voor in de voedsel keten en daar moet je bewust mee omgaan. In dit artikel wil ik daar wat meer over vertellen om verspilling te voorkomen.
Houdbaarheid
Houdbaarheid is iets wat verplicht is te vermelden op de verpakking op voedingsmiddelen, dus ook bij hop, mout en gist. Echter deze THT is ook afhankelijk van de bewaaromstandigheden. Een pak melk is langer te bewaren mits deze koel bewaard wordt, zelf tot na de tht. Zo werkt het ook bij de grondstoffen voor het brouwen. Mits goed bewaard zijn deze veel langer houdbaar.
Mout
Mout is heel lang houdbaar, mits het droog en koel bewaard. Vocht is zijn grootste vijand (en muizen). Standaard is mout zeker 2 jaar tot na productie goed houdbaar, maar indien goed bewaard kan deze veel langer mee. Voor gebruik eerst ruiken aan de mout en als je geen last van schimmel hebt en je mout is niet door moutkevertjes aangevroten, dan is deze nog prima te gebruiken. Het enige wat er dan kan gebeuren is dat de enzymkracht wat kan afnemen. Dit zal dan resulteren in een minder goed rendement en/of dat je wat langer moet maischen om tot je gewenste suiikergehalte te komen.
Ik heb wel eens van iemand gehoord dat hij gebrouwen had met mouten van meer dan 10 jaar oud en daar kwam nog een prima bier uit !! Gebruikt dus je zintuigen om te oordelen of de mout nog goed is, desnood proef je deze even. Zomaar weggooien is en veel gevallen zonde !! Vaak zit het tussen de oren en is er een gebrek aan kennis...
Hop
Hop is ook onderhevig aan 'verval', en de bewaartemperatuur is hier vaak de grootste vijand. Hop is natuurlijk vers het lekkerst en in de ideale omstandigheid bewaar je deze in een vriezer bij -18°C. Iets warmer kan prima.... en dan zoveel mogelijk lucht dicht (vacumeren!!). Oxidatie is een proces wat bij hop zorgt tot verval van het alfazuur % en uiteindelijk ook tot een wat gele kleur van de hop. Is deze gelig of geel, dan is deze idd gedoemd tot weggooien. Over het algemeen zijn pellets beter houdbaar dat bloemen! En koel bewaard (en lichtdicht) zijn deze best wel heel lang te bewaren en te gebruiken. En dan heb ik het over jaren (tot wel 5 - 10 jaar). Bij hop is de geur erg belangrijk !! Als de hop nog goed ruikt dan is deze vaak nog prima te gebruiken. Het alfazuur% zou dan wat lager kunnen zijn, dus je bier wat minder bitter... Maar ik persoonlijk heb al met hoppellets gebrouwen die 6-8 jaar oud waren en redelijk goed bewaard. Hier zijn prima bieren uit gekomen!! Ook hier geld, gebruik je zintuigen en je gezond verstand! Weggooien is vaak zonde!
Tip : Koop een vacumeer apparaatje om je hop langer goed te houden!
Gist
Gist is natuurlijk de laatste stap in je proces en zeer belangrijk voor een goed bier. Hier mag natuurlijk niets mis gaan!! Alleen verse gist! zou je dan denken! Maar ook gist kun je heel lang bewaren. Echter kun je bij gist niet je zintuigen gebruiken. Je kunt niet ruiken/voelen/kijken of de gist nog vitaal is. Dus hier komt het aan op kennis, ervaring en gezond verstand! Ook bij gist zijn de bewaaromstandigheden belangrijk. Gist bewaar je het best in de koelkast, dan kan zeker de korrelgist wel enkele jaren mee. Zelfs korrelgist van 5 of meer jaren oud zou je nog prima kunnen gebruiken. Bij twijfel zou je een zakje extra kunnen gebruiken, of je moet een giststarter maken. Technisch gesproken herb je voor een starter maar 1 gistcel nodig.. Bij vloeibare gist geld hetzelfde. Je kunt een giststam invriezen (met glycerol), en deze dan later weer opkweken. In het verleden hebben vele hobbybrouwers zo een gistbank bijgehouden. En hobby binnen een hobby...
Oftwel voor alles kun je zeggen : Kijk goed, ruiken, proeven, nadenken en je gezond verstand gebruiken! vraag het desnoods aan een ervaren brouwer en vertrouw op zijn antwoord.
Met vriendelijke groeten,
De bier Brouwer